دیدگاه فقهادرباره نظریه ولایت فقیه
3. دیدگاه فقها درباره نظریه ولایت فقیه
در مورد ولایت فقیه دو دیدگاه کلی در میان فقها وجود دارد؛
1-) یک دیدگاه که از آن به ولایت مقیّده فقیه تعبیر می شود و معتقد است که اختیارات ولی فقیه در عصر غیبت تنها محدود به امور حسبیهو ضروری است.( امور حسبیه اموری است که خداوند متعال در هیچ زمانی راضی به تعطیل شدن آن نیست مانند سرپرستی ایتام و اموری که متصدی خاصی ندارد) این دیدگاه خود از نظر گستره و دامنه امور حسبیه به دو دیدگاه تقسیم می شود.
الف) یک دیدگاه قائل به گستره خاص امور حسبیه است و آن را محدود به امور جزیی و خاص مانند سرپرستی امور غابین و قاصرین و مانند آن می داند.
ب) دیدگاه دیگر قائل به گستره عام امور حسبیه است و معتقد است که امور حسبیه تنها محدود به امور جزیی نبوده و شامل هر امر ضروری و لازمی از جمله تشکیل حکومت ، ایجاد امنیت ، دفاع در برابر دشمنان و حفظ اساس اسلام نیز می شود . (ر.ک: تبریزی ، میرزا جواد ، ایصال الطالب الی تعلیق علی المکاسب ، قم: دفتر نشر برگزیده ، 1411ق، ج3، ص 36-40)
2-) دیدگاه دوم که از آن به ولایت عامه تعبیر می شود، بر این باور است که ولایت فقیه به امور حسبیه اختصاص نداشته و گستره آن فراتر از امور حسبیه است، به گونه ای که حوزه تشکیل حکومت را نیز در برمی گیرد. این نظریه قرائت مشهور از نظریه ولایت فقیه است. (انصاری ، مرتضی ، المکاسب ، ج2، ص 36)